Biegunka należy do najczęstszych objawów sygnalizujących zły stan zdrowia drobiu. Dla hodowców sporym problemem może być zdiagnozowanie konkretnej przyczyny powodującej tę dolegliwość. Objawy związane z układem pokarmowym często nie mają pojedynczej przyczyny, lecz wynikają z kilku różnych czynników, jak m.in.: z niskiej jakości pożywienia, niewłaściwych warunków życia drobiu oraz przez zarażenie się drobnoustrojami chorobotwórczymi.

Jak rozpoznać biegunkę u drobiu

Dolegliwości związane z układem pokarmowym u drobiu będą różnić się w zależności od tego, czym zostały wywołane. Najbardziej oczywistym objawem jest tu nadmierne wypróżnianie się, gdzie biegunka może być np. śluzowa, posiadać nietypowe zabarwienie (na przykład zielone, szare lub białawe), a czasem znajdziemy w niej również domieszkę krwi.

Biegunce bardzo często będzie towarzyszyć widoczne osłabienie zwierzęcia, mniejszy apetyt, niewielka chęć picia wody, a także spadek masy ciała.

Najczęstsze przyczyny chorób układu pokarmowego u drobiu

Zupełną podstawą w przypadku dbania o dobry stan zdrowia drobiu jest zapewnienie mu prawidłowych warunków środowiskowych. Wiele chorób układu pokarmowego wynika z niewłaściwego utrzymywania ściółki, gdzie szczególnie niebezpieczne jest nadmierne zawilgocenie wynikające m.in. ze słabej wentylacji hali, w której przebywa ptactwo, oraz nadmiernego zagęszczenia zwierząt. Pamiętajmy, że zły stan ściółki będzie wpływał na namnażanie się bakterii i związane z tym infekcje drobiu – z tego względu powinna być ona regularnie sprzątana oraz wymieniania. Do jednych z najpoważniejszych chorób wynikających ze złych warunków środowiskowych należy kokcydioza. Najczęściej zapada na nią drób przechowywany w zanieczyszczonym, zawilgotniałym miejscu, gdzie panuje zbyt wysoka temperatura.

Inną przyczyną chorób układu pokarmowego drobiu jest niewłaściwy sposób żywienia. Problem może wynikać m.in. z nagłej zmiany paszy, niedoborów substancji odżywczych, zbyt dużej zawartości białka lub obecności mykotoksyn w spożywanym przez drób pożywieniu. Niewłaściwe może okazać się również częste podawanie zwierzętom antybiotyków, czego rezultatem będzie wyjałowienie jelit z prawidłowej mikroflory bakteryjnej.

Kolejnym powodem, dla którego drób może doświadczać biegunek, są czynniki zakaźne. Do szczególnie niebezpiecznych bakterii, jakimi może zarazić się ptactwo, należą m.in. Salmonella pullorum oraz Salmonella gallinarum. Zarażenie tą pierwszą skutkuje chorobą, którą zwyczajowo określa się „białą biegunką piskląt”. Zwierzęta narażone są na nią zaraz po wykluciu. Objawem, jaki może zostać natychmiast zauważony przez hodowcę, jest niepokojąca barwa odchodów (od zielonawej, przez szarą, aż po białą). Śmiertelność piskląt chorych na białą biegunkę jest szczególnie wysoka. Drugi typ bakterii, Salmonella gallinarum, powoduje kurzy tyfus, którego jednym z objawów jest ciężka biegunka u drobiu o charakterystycznym żółtym zabarwieniu.

Co zrobić, gdy drób ma biegunkę?

Aby uchronić drób przed chorobą na tle pokarmowym należy szczególnie dbać o warunki, w jakich jest on przechowywany. Warto również rozważyć regularne stosowanie profilaktycznych szczepionek, które mają na celu uchronienie ptactwa m.in. przed kokcydiozą.

W momencie, gdy stwierdzimy u zwierząt biegunkę, w pierwszej kolejności należy stwierdzić jej przyczynę (pamiętajmy, że podawanie antybiotyków działających ogólnie wpływa negatywnie na stan mikroflory jelitowej drobiu – lepiej więc wybrać antybiotyk o „wąskim” działaniu). Do leczenia biegunki można zastosować szereg różnych środków chemioterapeutycznych. Równocześnie należy pamiętać o zachowaniu czystości w miejscu przebywania ptactwa. Przede wszystkim należy dbać o to aby nie pomieszczenia inwentarskie nie były zawilgocone. W związku z powyższym w celu poprawy bytowej drobiu stosuje się preparaty obniżające wilgotność ściółki. Mają one formę sypką i można je rozprowadzać ręcznie po kurniku.  Są to często naturalne absorbenty, które efektywnie obniżają wilgotność w obejściach gospodarskich.